- شار نوری
شارنوری یکی از مهم ترین پارامترهای روشنایی است که به میزان نور یا همان انرژی تابشی که از یک منبع نور در همه جهات خارج می شود، گفته می شود.
واحد اندازه گیری شارنوری
واحد اندازه گیری شارنوری، لومن Lm است و آن را با نماد یونانی فی نمایش می دهند.
شارنوری چگونه اندازه گیری می شود؟
شارنوری در آزمایشگاه های معتبر به وسیله دستگاهی به نام Goniophotometer (که در تصویر زیر مشاهده می کنید) اندازه گیری می شود.
چرا شارنوری مهم است؟
یکی از مواردی که حتما باید به آن توجه داشت این است که شارنوری پارامتری است که در اثر استفاده از منبع روشنایی (چراغ) و گذشت زمان ، میزان آن کاهش پیدا می کند. به همین علت و با توجه به تاثیر این کاهش شارنوری در کیفیت نور تولید شده قابل توجه است، این پارامتر یکی از مهم ترین پارامترها در تعیین کیفیت منبع روشنایی بیان می شود. تا جایی که (طبق بعضی از استانداردها) اگر شارنوری به ۷۰ درصد مقدار اولیه خود برسد، عملاً آن منبع روشنایی به پایان عمر خود رسیده است. از این رو حفظ شار نوری به یکی از دغدغه های مهم برای تولید کنندگان حوزه روشنایی تبدیل شده است، زیرا به هنگام اعلام طول عمر چراغ، پارامتر شارنوری را نیز باید در نظر گرفت و با توجه به آن طول عمر را تعیین نمود.
- بهره نوری (Luminous Efficacy)
یکی دیگر از پارامترهای مهم در حوزه روشنایی، پارامتر بهره نوری می باشد که به میزان شارنوری خارج شده از منبع روشنایی به توان مصرفی گفته می شود.
واحد اندازه گیری بهره نوری
بهره نوری یا Luminous Efficacy را با واحد لومن بر وات اندازه گیری می کنند و با فرمول زیر قابل محاسبه است :
جالب است بدانید حداکثر مقدار بهره نوری برابر است با ۶۸۰ لومن بر وات. یعنی اگر یک لامپ هیچگونه تلفاتی نداشته باشد ۶۸۰ لومن بر وات بهره نوری خواهد داشت.
چرا بهره نوری مهم است؟
با توجه به کمبود انرژی برق و هزینه های بالای آن تولید کنندگان کلیه وسایل برقی همواره در تلاش هستند تا بهره وری محصولات تولیدی خود را افزایش دهند. بعبارتی به ازای میزان انرژی مصرف شده، کارایی بیشتری حاصل شود.
در امر روشنایی نیز این موضوع وجود دارد و محصولی مورد استقبال عموم قرار می گیرد که دارای بهره نوری بالاتری باشد و به ازای مصرف انرژی کمتری ، میزان روشنایی موردنیاز را تامین نماید.
- ضریب توان Power Factor
هر دستگاه توان مشخصی دارد که ممکن است به کار مفید تبدیل شود و یا به صورت کار غیرمفید هدر رود. به میزان توان دستگاه که تبدیل به کار مفید می شود، ضریب توان می گویند. بنابراین هرچه ضریب توان دستگاه بالاتر باشد آن دستگاه عملکرد بهتری دارد و هزینه کمتری را به بار می آورد. بعبارتی ضریب توان پایین، سبب افزایش هزینه ها می شود. و به این معنی است که انرژی برق به طور کامل به کار مفید تبدیل نمی شود.
ضریب توان توصیه شده از سوی شرکت های برق عددی بین ۰.۸ تا ۱ است.
توان الکتریکی را به سه دسته : توان حقیقی یا اکتیو ، توان غیرحقیقی راکتیو و یا توان ظاهری تقسیم بندی می کنند.
